Prof. Dr. Elizabeth Meins

Mind-reading for beginners: The role of caregiver mind-mindedness in predicting children's development

My talk will focus on the concept ofmind-mindedness—parents’ ability to ‘tune in’ to what their young babies are thinking and feeling. Numerous studies over the past 20 years have shown that mind-mindedness predicts wide-ranging positive aspects of children’s development. I will talk about interventions we have developed to help teach parents to become more mind-minded. This research involves working with mothers hospitalised with their babies due to severe mental illness, and a community-based study testing the effectiveness of a smartphone app.

Elizabeth Meins je redovni profesor na Odseku za psihologiju Univerziteta u Jorku, Velika Britanija.

Osnovne studije iz prirodnih nauka završila je na Univerzitetu u Kembridžu, gde se usmerava na oblast psihologije u poslednjoj godini studija. Ostaje u Kembridžu gde doktorira iz oblasti razvojne psihologije. Nakon 16 godina rada na Univerzitetu Durham, dr Meins prelazi na Univerzitet u Jorku (2013).

Od početaka svog istraživačkog rada zainteresovana je za pitanja uticaja socijalne sredine na kognitivni razvoj. Njeno osnovno istraživačko interesovanje fokusirano je na fenomen "orijentisanosti na um deteta" (eng. mind-mindedness) koji podrazumeva kapacitet roditelja da se bavi mentalnim stanjima svog deteta. Najveći broj istraživakih radova prof. dr Meins potvrđuje pozitivni uticaj ove roditeljske kompetencije na kasniji socio-kognitivni i socio-emocionalni razvoj dece. Takođe se bavi i istraživanjem fenomena afektivne vezanosti, posebno pitanjem kako formirane reprezentacije usmeravaju pažnju i kognitivne procese u mlađem odraslom dobu.

Istraživački rezultati prof. dr Meins su doprineli kreiranju stručnih i edukativnih programa nacionalnog nivoa ("All babies count", "Minding the baby", "Baby steps"). Ona takođe sarađuje sa kliničkim psiholozima na implementaciji interventih programa namenjenih hospitalizovanim majkama usled težih psihičkih poremećaja u cilju unapređenja odnosa između majke i deteta.

Autorka je više stotina naučnih i stručnih publikacija, i član je Britanskog psihološkog društva i Društva za istraživanje dečijeg razvoja.

https://www.york.ac.uk/psychology/staff/academicstaff/elizabeth_meins/#external
https://scholar.google.co.uk/citations?user=gG4O5vIAAAAJ&hl=en&oi=ao

Prof. Dr. Vincent Egan

The importance of forensic individual differences

"Forensic" means to advise the court. As an expert witness psychologist, this requires one to conduct individual-based assessments not so different from a clinical psychology report. The questions asked by referrers - is this person fit to plead? Can this person respond to available treatment programmes? Are they safe to be released? - are all inherently individual difference based, and require a good grasp of the academic literature, as well as an ability to conduct individual assessments and formulate a person's history and difficulties in relation to legal issues, typically in a short period of time. Techniques such as personality, intelligence, and performance testing are all required, as is an awareness of the folkways which enable you to work constructively and affably with both the offenders and the care staff, and an ability to explain psychometric methods and concepts to a non-specialist audience. To be in court is to have another PhD viva, and like a PhD viva, knowing what you did and why is crucial to optimize one's delivery and reception. Individual differences models and skills thereby continue to contribute importantly to society.

Prof. dr Vinsent Egan je vanredni profesor u oblasti forenzičke psihološke prakse na Univerzitetu u Notingemu i rukovodilac doktorskih studija forenzičke psihologije na istom univerzitetu.

Diplomirao je psihologiju na Goldsmiths koledžu, Univerziteta u Londonu 1984. godine, doktorirao na Univerzitetu u Edinburgu 1991. i na Univerzitetu u Lesteru 1996. godine. Radio je pet godina kao klinički psiholog u poluzatvorenoj jedinici za osuđenike s mentalnim poremećajima i bio vodeći psiholog za jedinicu za poremećaje ličnosti pri notingemskom centru za zdravstvenu zaštitu (NHS Trust)

Bio je rukovodilac master studijskog programa forenzičke psihologije na Glasgov Caledonian Univerzitetu (2001- 2007), i rukovodilac master studijskog programa iz forenzičke psihologije i master programa za procenu i tretman seksualnih prestupnika na Univerzitetu u Lesteru.

Prof.dr Egan napisao je više od 380 sudskih izveštaja i još uvek radi sa prestupnicima preko nezavisnih pravnih zastupnika. Autor je preko 130 akademskih publikacija i član je britanskog psihološkog društva i međunarodnog društva za proučavanje individualnih razlika.

http://www.nottingham.ac.uk/medicine/people/vincent.egan

prof. dr Lidija Arambašić

Gubici kao mogući uzroci i/ili povodi agresije/nasilja?

Na svijetu ne postoji čovjek koji nije nekoga ili nešto izgubio i po tome smo svi jednaki. Naravno, ljudi se razlikuju po broju doživljenih gubitaka, prate li ih gubici od djetinjstva ili su im se počeli događati tek kasnije u životu, razlikuju se po trajanju oporavka od gubitka i po (trajnim) posljedicama gubitaka. Nekim je gubicima izložena većina ljudijer se događaju pri prijelazu s jedne razvojne stepenice na drugu. Oni su prirodan proces sazrijevanja i odrastanja i obično su predvidljivi.No, postoje i gubici koji su nepredvidivi, ne događaju se svim ljudima, a uzrokuju ih različiti stresni i traumatski događaji.
Uobičajen, prirodni proces koji slijedi nakon gubitka naziva se tugovanjem. U tome procesu moramo: 1)prihvatiti činjenicu da nekoga tko nam je bio važan više nema u našem životu i 2) naučiti živjeti s tom spoznajom. Tugovanje se događa svim ljudima i većina kroz njega prođe bez većih teškoća (pod uvjetom da postoji podrška bliskih ljudi).
Na gubitke reagiramo vrlo raznolikimstresnim i traumatskim reakcijama i često je potrebno puno vremena i strpljenja da bi količina i jačina tih reakcija postalipodnošljivi. Gubici mogu imatii dugotrajne posljedice, npr. ustaljeni oblici neprilagođenog ponašanja (npr. stalno povlačenje u sebe, agresivnost, nemir, noćne more), depresivnost, anksioznost,psihosomatski poremećaji ili oboljenja.
Dugotrajne posljedice gubitaka mogu se spriječiti/ublažiti djelotvornom podrškom bliskih ljudi –tugujućima je potrebno vrijeme, strpljenje, osjećaj da ih drugi razumiju, osjećaj da im drugi žele pomoći itd. Nažalost, okolina zbog različitih razloga, a u najboljoj namjeri, često puta čini ili govori stvari koje tugujućima ne pomažu, a katkada im čak i otežavaju stanje.
U predavanju će na brojnim primjerima iz prakse biti prikazano kako dolazi do toga da se nakon gubitka pojave ljutnja, bijes i agresija/nasilje te što možemo učiniti da to ublažimo i/ili spriječimo.

Prof. dr Arambašić je diplomirala psihologiju i doktorirala iz oblasti zdravstvene i kliničke psihologije 1994.godine na Filozofskom fakultetu u Zagrebu.

Od 1982. god. zaposlena je u Odsjeku za psihologiju Filozofskog fakulteta u Zagrebu i to na Katedri za zdravstvenu i kliničku psihologiju, gde predaje predmete: Psihoterapijski pravci, Psihološko savjetovanje u kriznim situacijama, Osnove psihološkog savjetovanja i Osnove traumatske psihologije.

Prof.Arambašić je aktivno sudjelovala u brojnim projektima usmjerenim na pružanje psihosocijalne pomoći žrtvama rata te podrške stručnjacima pomagačkih zanimanja koji su intenzivno radili s tom populacijom. Ima veliko iskustvo u edukaciji stručnjaka pomagačkih zanimanja u području psihološkog savjetovanja, savjetovanja u kriznim situacijama i traumatske psihologije. Uključena je u osmišljavanje i rad na uspostavi sustava za provedbu psiholoških kriznih intervencija u Hrvatskoj, i ima bogato iskustvo u vođenju supervizije psihosocijalnog rada stručnjaka različitih pomagačkih zanimanja i to u vladinom i nevladinom sektoru.

Samostalno i u koautorstvu objavila je više od 50 znanstvenih i stručnih radova. Samostalna je autorica dviju knjiga: "Gubitak, tugovanje, podrška" (2008) i "Psihološka prva pomoć nakon kriznih događaja: vodič kroz psihološke krizne intervencije u zajednici" (2012).

Izlagala je znanstvene i stručne radove na brojnim skupovima i kongresima u zemlji i inozemstvu. Održala je pozvana predavanja na domaćim i inozemnim znanstveno-stručnim skupovima.

Za svoja znanstveno-stručna postignuća dobila je četiri nagrade (Hrvatskog psihološkog društva i Filozofskog fakulteta u Zagrebu).

https://theta.ffzg.hr/ECTS/Osoba/Index/2846

prof. dr Nirvana Pištoljević

Evidence based pristupi u programima podrške ranom razvoju

Children’s developmental trajectory can be greatly effected by the phylogenetic but also the environmental factors, like the effects of the poverty, different teratogens, unhealthy living conditions, toxic stress, and overall outdated systems of health and education in mid- and low-income countries (LMIC). The goal of any a healthy country is the advancement of early childhood development for children at risk and children with developmental delays and disorders. Good systems detect risk factors and any deviations from the typical development very early on, and support the individual needs of families and young children through parent education and direct early intervention in the first few years of the child’s life. Such systems rely on science, data, and use validated measuring tools and evidence-based approaches. Through partnership with USAID and UNICEF I was able to work on developing and advancing whole systems of Early Detection and Intervention through evidence-based approaches across several countries. This included creating standardized screening and assessment tools for pediatricians and nurses to easier detect atypical development, protocols to aid professionals in easier and quicker detection and diagnosing of neurodevelopmental disorders like Autism, and designed trainings for professionals who were to deliver services to children identified as “at risk” and with developmental disorders. Professional staff in health clinics and governmental day-care programs with appropriate standardized tools and training became providers of early detection and intervention services throughout the countries with weak resources and services. I will share some of the experiences from the whole process and results of several major studies we have conducted in the process. I will try to outline some risk factors for healthy development from our research and data-driven possible solutions for minimizing them and supporting fulfillment of the full potential of each child.

Dr. Nirvana Pištoljević završila je studije psihologije na Rutgers univerzitetu (SAD). Postdiplomske studije je pohađala na Univerzitetu Columbia u New Yorku gdje je stekla tri magisterijuma iz oblasti specijalnog, opšteg obrazovanja i primjenjene bihejvioralne analize, prakse podučavanja u specijalnom obrazovanju, te bihejviorizma. Na Univerzitetu Columbia je i doktorirala u oblasti primjenjene bihejvioralne analize, nakon čega na istom univerzitetu već 6 godina predaje na postdiplomskim studijima, na predmetima specijalnog obrazovanja i inkluzije. Predaje i na postiplomskim studijima iz psihologije i primjenjene bihejvioralne analize na Parma univerzitetu u Italiji.

Radila je 7 godina u Fred Keller školi u New Yorku (koja je ujedno i naučnoistraživački centar pri Univerzitetu Columbia) sa decom sa i bez poteškoća uzrasta 18 mjeseci do 5 godina, po sistemu CABAS®, i tada je bila mentor postdiplomskim studentima.

Objavila je brojne naučnoistraživačke radove sa fokusom na indukciju govora i razvojnih faza kod dece s poteškoćama u razvoju. Od 2010. godine je Izvršna direktorica Udruženja EDUS (Edukacija za sve) za djecu sa i bez poteškoća u razvoju. Sprovodi naučno zasnovane programe rane intervencije, vrtićke, predškolske, školske i dodatne nastave u EDUS centru, te pri školi „Mjedenica“.

U funkciji potpredsjednika Bosanskohercegovačko-američke akademije umjetnosti i nauka, svake godine organizuje naučne konferencije i razmjene znanja stručnjaka iz Amerike i regije.

https://www.tc.columbia.edu/faculty/np2127/
http://edusbih.org/bhs/edus-osoblje/

dr Jasper Van Assche

Međunarodni pogled na ograničenja koja regija ima na vezu između predrasuda i individualnih razlika

Veliki broj istraživanja u socijalnoj psihologiji, psihologiji ličnosti kao i političkoj psihologiji ispitivalo je dispozicije koje leže u osnovi individualnih razlika predrasuda. Ovakve studije otkrile su jaku, pozitivnu i stabilnu povezanost između desničarskih stavova i religioznosti sa različitim vidovima predrasuda (npr. rasizam, seksizam, ejdžizam i homofobija). Naglasio bih da snaga ovih povezanosti nije jednaka svuda u svetu, i smatram da je vredno truda, čak i nužno, upotrebiti osoba x kontekst, višeetapni okvir, koji bi ispitao one varijable vezane za kontekst koje umanjuju dejstvo varijabli individualnih razlika. Prateći model pretnja-ograničenje moje analize konstantno pokazuju da konteksti u kojima postoji visok nivo pretnje prigušuju vezu između individualnih razlika i određenih tipova negativnih stavova prema drugoj grupi. Tačnije, prvi set studija prikazuje međuetapne interakcione efekte koji pokazuju visoku povezanost između desničarskih stavova u regijama sa neizraženom desničarskom klimom, dok je ova povezanost slabija, a često i odsustna, u regijama sa jako izraženom desničarskom klimom. Drugi set studija nudi slične nalaze koji se odnose na religioznost i predrasude. Konkretno, jaka povezanost pronađena je između religioznosti i sklonosti predrasudama u regijama sa slabo izraženom distancom moći, kao i izbegavanjem nesigurnosti, maskulinošću i kolektivizmom, dok je ova veza jača u državama koje ostvaruju više skorove na ovim Hofštedeovim dimenzijama. Predlažem postavljanje normi kao teorijski mehanizam preko kog preteći konteksti stvaraju i pospešuju, posebno one najmanje sklone predrasudama, da ispoljavaju negativne stavove prema pripadnicima drugih grupa.

Jasper Van Assche je istraživač-postdoktorant na Departmanu za razvojnu psihologiju, psihologiju ličnosti i socijalnu psihologiju na Univerzitetu u Gentu (Belgija) i predavač u Centru za socijalnu i kulturnu psihologiju na Univerzitetu u Levenu (Belgija). Doktorsku disertaciju odbranio je u maju 2018. Autor je 25 naučno priznatih publikacija. Pomoćnik urednika je časopisa “Journal of Social and Political Psyhology”, a dobitnik je i nagrade za najbolji doktorat u 2019., koju dodeljuje Belgijska asocijacija za psihološke nauke, kao i nagrade “Prix de Psychologie” koju dodeljuje Belgijska kraljevska akademija za najbolju doktorsku disertaciju iz domena psiholoških nauka u periodu između 2016. i 2018. Njegova istraživanja bave se ulogom razlika u društvu, političkim stavovima, međugrupnim odnosima i predrasudama. Konkretnije, on sistematski proučava kako socijalni kontekst u kome pojedinci žive oblikuje njihove lične socio-ideološke poglede, vrednosti, norme i verovanja, te kako ovo doprinosi njihovim međugrupnim i njima povezanim staovima. Ovaj pristup ne samo da posmatra psihološke i sociološke nivoe analize simultano, već takođe i posmatra kako zajednički deluju (npr. u interakciji) i utiču na međugrupne relacije u različitim domenima života. Ukratko, njegova istraživanja pokazuju da uvođenje pristupa koji uzima u obzir osoba x kontekst interakcije dovodi do interesentnih i temeljnijih nalaza o stavovima pojedinaca prema osobama koje pripadaju drugim gruapama, njihovim specifičnim ispoljavanjima predrasuda, pa čak i njihovim političkim stavovima, podršci političkim partijama, stavovima prema komšiluku i nameri da se osoba odseli.

https://www.vopspsy.ugent.be/en/social-psychology/jasper-van-assche.html
https://scholar.google.com/citations?user=OOE2OeMAAAAJ&hl=en

dr sci. med. Dejan Stevanović, naučni saradnik

Zašto su važna kros-kulturološka istraživanja za dečju psihologiju i psihijatriju?

Kros-kulturološka istraživanja nam omogućavaju da shvatimo ljudsko ponašanje i funkcionisanje globalno, testiranjem razlika i sličnosti proučavajući ljude iz različitih kultura i otkrivanjem šta je univerzalno, a šta kulturološki specifično u psihologiji i psihijatriji. Studije su pokazale da kod dece i mladih postoje ogromne varijacije u ispoljavanju psihijatrijskih poremećaja, da postoje različite manifestacije ponašanja/emocija/distresa i da su prisutni različiti protektivni i faktori rizika izmedju kultura i nacija na svetu. Pokazano je i da postoje razlike u shvatanju samih psiholoških konstrukata i njihovom merenju kroz različite kulturološke grupe. Šta je uzrok ovim varijacijama i razlikama, kako se nositi sa njima i kako ih prеvazilaziti neka su od pitanja koja otvaraju potrebu za daljim i novim kros-kulturološkim studijma kako bismo bolje razumeli mentalno zdravlje dece i mladih i to primenili u budućim istraživanjima i praktičnom radu. Od naročite važnosti su studje koje će primeniti savremena znanja iz različitih oblasti neuronauke.

Dejan Stevanović je dečji psihijatar, specijalista za neuropsihologiju i naučni saradnik na Klinici za neurologiju i psihijatriju za decu i omladinu Beograd. Dejan u svakodnevnoj, kliničkoj praksi radi kao konsultant na dijagnostikovanju i lečenju neurorazvojnih i neuropsihijatrijskih poremećaja kod dece i mladih. Glavna istraživačka interesovanja su dečja i adolescentna psihofarmakologija, kognitivna neuropsihijatrija, farmakoekonomija i studije kroz-kulturološke psihopatologije. Dejan je deo različitih nacionalnih i internacionalnih timova i grupa koji se bave studijama na deci i adolescentima, član uređivačkih odbora nekoliko časopisa, uključujući naš časopis Psihologija, a i osnivač je Internacionalne grupe za mentalno zdravlje dece (International Child Mental Health-Study Group – ICMH-SG) i Internacionalnog konzorcijuma za autizam (Autism Spectrum Disorder International consortium – ASDIC).

https://www.researchgate.net/profile/Dejan_Stevanovic2

dr Dino Krupić

Uvod u SEM i longitudinalne modele

Trajanje radionice: 90 minuta
Broj učesnika: 25

Uopšteno govoreći, cilj istraživanja u psihologiji je razumeti psihičke procese u svrhu promocije mentalnog stanja pojedinca. Većina istraživanja se bazira na ispitivanju psihičkih procesa u jednoj vremenskoj tački. Međutim, ponekad nam je važno predvideti u kom smeru će se određeni psihički proces odvijati. U tom smislu, ne zanima nas samo odnos između različitih varijabli, već nas zanima i koliko su neki psihički fenomeni stabilni u vremenu, tj. koliko su podložni promenama i kako smer i intenzitet tih promena možemo predvideti. U ovoj radionici prikazaće se osnovni nacrti longitudinalnih istraživanja koji se analiziraju statističkim postupkom analize krive rasta (eng. growth curve analysis). Da bi se razumeli osnovni postupci ove analize, polaznici radionice će biti upoznati sa osnovama strukturalnog modelovanja i konfirmatornom faktorskom analizom. Primeri analiza će se sprovoditi pomoću statističkog softvera IBM SPSS Amos. Radionica je prvenstveno namenjena studentima master i doktorskih studija, kao i mladim istraživačima, ali i svima onima koji se interesuju za longitudinalna istraživanja i imaju bazično predznanje iz statistike.

Dr Dino Krupić je poslijedoktorand na Filozofskom fakultetu Sveučilišta Josipa Jurja Strossmayera u Osijeku. Angažovan je na predmetima iz kolegija koji se odnose na primenjenu metodologiju i psihometriju, te psihologiju ličnosti. U naučnom radu najviše se interesuje za biološku osnovu ličnosti u okviru Teorije osetljivosti na potkrepljenje, korišćenje virtualne realnosti u izazivanju reakcije straha i anksioznosti, te razvojem ličnosti i izvršnih funkcija kod dece.

http://www.ffos.unios.hr/cv/12/psihologija/dino-krupic

dr Tatjana Krstić

Roditeljsko (ne)prihvatanje hroničnog zdravstvenog stanja kod deteta: procena roditelja i mogućnosti podrške

Trajanje radionice: 90 minuta
Broj učesnika: 25

Učesnici: psiholozi, defektolozi, socijalni radnici, lekari, vaspitači, nastavnici i svi zainteresovani za oblast savetodavnog rada i podrške porodici

Ciljevi radionice su:
Predstavljanje koncepta razrešenja, odnosno kognitivnog i emocionalnog prihvatanja detetovog zdravstvenog stanja;
Upoznavanje sa načinom procene roditeljskog odnosa prema detetovom zdravstvenom stanju;
Prikazivanje mogućnosti pružanja podrške roditeljima dece sa hroničnim bolestima/ smetnjama u razvoju.

Roditeljsko razrešenje predstavlja kognitivno i emocionalno prihvatanje detetovog zdravstvenog stanja, odnosno hronične bolesti ili smetnje u razvoju. Učesnici radionice će imati prilike da se upoznaju sa konceptom razrešenja i njegovim značajem za ostvarivanje kvalitetne roditeljske brige o detetu. Tokom radionice će biti prikazan i dijagnostički instrument za procenu roditeljskog odnosa prema detetovom zdravstvenom stanju pod nazivom Intervju o reagovanju na dijagnozu (Pianta i Marvin). Premda roditeljsko razrešenje predstavljamo kao dihotomnu kategoriju (razrešen vs. nerazrešen), klinički rad ukazuje da je pre u pitanju jedan proces i da je razrešenje opravdano sagledavati kao kontinuum, o čemu će biti diskutovano. U završnom delu radionice će učesnicima biti predstavljen program podrške “Naša priča” (Krstić, Mihić i Branković), koji je namenjen roditeljima dece sa hroničnim bolestima ili razvojnim smetnjama i čiji je glavni fokus usmeren na promovisanje i podršku roditeljskog razrešenja.

Doc. dr Tatjana Krstić, zaposlena na Medicinskom fakultetu u Novom Sadu, na Katedri za psihologiju. Kao specijalista medicinske psihologije je stekla veoma bogato profesionalno iskustvo u psihodijagnostici, savetovanju i psihoterapiji sa decom, adolescentima i njihovim roditeljima. Edukovala se iz različitih terapijskih pravaca za psihoterapijski rad sa decom i adolescentima (Integrativni dečji psihoterapuet). Profesionalno interesovanje usmereno na roditeljski odnos prema detetovom zdravstvenom stanju rezultiralo je brojnim istraživačkim nalazima. U saradnji sa kolegama sličnih interesovanja je kreirala grupni program podrške za roditelje dece sa hroničnim bolestima ili smetnjama u razvoju, pod nazivom “Naša priča”.

dr Bojana Bodroža
dr Bojana Dinić

Galaktički vodič kroz objavljivanje rada

Trajanje radionice: 90 minuta

Na ovoj radionici će se polaznici upoznati sa svim koracima u proceduri prijave rada u neki naučni časopis. Najpre, koji koraci prethode pisanju rada, na koji način izveštavati o rezultatima u skladu sa savremenom naučnom praksom i smernicama, kako odabrati adekvatan časopis za rad, koje su najčešće greške prilikom prijave rada i kako ih preduprediti, koji su mogući ishodi prilikom prijave rada i kako odgovoriti na njih i slično.
Radionica je osmišljena tako da polaznicima pruži informacije o novim trendovima u publikovanju načnih radova, kao i praktične savete u vezi sa samom pripremom i svim propratnim aspektima prijave rada, uključujući i demonstraciju rada s alatima koji mogu olašati ovaj proces.
Radionica je namenjena studentima master studija i doktorskih studija, kao i svim mladim istraživačima.

Voditelji radionice su doc. dr Bojana Bodroža i doc. dr Bojana Dinić koje imaju iskustva u različitim ulogama u procesu objavljivanja rada, i kao autori, recenzenti i članovi uredništva nacionalnih i međunarodnih naučnih časopisa.

http://www.psihologija.ff.uns.ac.rs/?bojana_bodroza
http://www.psihologija.ff.uns.ac.rs/?bojana_dinic